İstanbul Filarmoni Derneği, İstanbul’un müzik ve sanat hayatına 70 yıl boyunca damgasını vuran ve kentteki kültür yaşamını derinlemesine etkilemiştir. İstanbul’un kültür ve sanat alanında birçok ilke imza atan dernek, şehrin kültür toplumu ile entegre olmasında önemli bir rol oynamıştır. 1917’de açılan Darülelhan ve konservatuvar bünyesinde kurulan Şehir Orkestrası haricinde, İstanbul Filarmoni Derneği, şehrin önemli aydınları ve müzikseverlerinin girişimleriyle kurulmuştur. 

İstanbul Filarmoni Derneği, 1945 yılında kurulmuştur. Kentteki aydınların ve müzikseverlerin ortak girişimi sonucu 1945 yılında kurulmuştur. Bu dönemde Afif Tektaş, Nadir Nadi ve Cemal Reşit Rey gibi isimler, derneğin kurulmasında öncülük etmiştir. Bu üçlünün başlattığı girişimler, Halit Ziya Uşaklıgil, Nedim Gökdil, Ömer Refik Yaltkaya, Ali Emel Tacar, Lütfi Kırdar, Salih Murat Uzdilek ve Adnan Bozcalı gibi sanatseverler tarafından desteklenmiş ve genişletilmiştir. 

Derneğin kurulma süreci, İstanbul Belediye Konservatuvarı(Darülelhan) ve Şehir Orkestrası üyelerinin de desteğiyle hız kazanmıştır. Hazırlanan tüzük, gerekli makamlara iletilmiş ve böylece 1945 yılında İstanbul Filarmoni Derneği resmen faaliyete geçmiştir. Dernek, kısa süre içinde İstanbul’un en önemli kültür kurumlarından biri haline gelmiş, müzik yaşamına yön vermiştir.

İstanbul Filarmoni Derneği, çoksesli müziği yaygınlaştırmak, müzik kültürünü geliştirmek ve müzikolojik araştırmalar yapmak amacıyla kurulmuştur. Derneğin kuruluşunda yer alan öncü isimler, müzikseverlerin ve sanatçıların bir araya gelerek müzik alanında kapsamlı çalışmalar yapmalarını teşvik etmek istemiştir. Dernek, bu doğrultuda şehir orkestrasına destek olmayı, konserler, konferanslar ve kurslar düzenlemeyi hedeflemiştir. Ayrıca, Türk sanatçılarını ve bestecilerini desteklemek, onları teşvik etmek de derneğin temel amaçları arasında yer almıştır.

Dernek, gerektiğinde farklı şehirlerde şubeler açma yetkisine sahip olarak, çoksesli müziğin Türkiye genelinde yayılmasını amaçlamıştır. Cemal Reşit Rey gibi önemli bir figürün derneğin sanatsal faaliyetlerini üstlenmesi, derneğe büyük bir ivme kazandırmıştır. İstanbul Valisi ve belediye başkanı Lütfi Kırdar’ın Açık Hava Tiyatrosu ve opera binasının yapımına öncülük etmesi, derneğin sanatsal zenginliklerinin şehre kazandırılmasında önemli bir rol oynamıştır. İstanbul Filarmoni Derneği gelişiminde, iş dünyasının ve devlet adamlarının da önemli katkıları olmuştur. 

Başarılı bir sanat dünyası oluşturmuş ve bu alanda büyük sanatçılara destek vermiştir. Gelişmiş bir dernek olarak sanat dallarını da yükseltmiştir.